ΠΕΡΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ

Την περασμένη Άνοιξη πραγματοποιήθηκε πανελλαδικά η εκδήλωση <<60 η ώρα της γης>>, κατά την οποία κληθήκαμε να σβήσουμε μια συγκεκριμένη ημέρα και στιγμή, όλα μας τα φώτα επί μία ώρα. Σκοπός της εκδήλωσης, να συνηθίσουμε στην εξοικονόμηση ενέργειας. Τότε παρατήρησα ότι θερμοί υποστηρικτές της εκδήλωσης, ήταν και άτομα που τις άλλες ημέρες του χρόνου, όταν ανάψουν ένα φως εισερχόμενοι σε ένα δωμάτιο, ποτέ δεν το σβήνουν εξερχόμενοι. Η διαπίστωση αυτή επιβεβαίωσε παλαιά μου άποψη, ότι από τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης (1974) η οικολογία έχει γίνει και μόδα. Ο <<πάσα ένας>> δηλώνει οικολόγος και διαμαρτύρεται για κάθε τι.
Για παράδειγμα άτομα εξαρτημένα από το <<κινητό>> τους διαμαρτύρονται για τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας. Ίσως είμαι από τους λίγους που δικαιούνται να διαμαρτύρονται εφ΄ όσον δεν χρησιμοποιώ κινητό τηλέφωνο. Αλλά αν οι διαμαρτυρόμενοι πιστεύουν πράγματι, ότι η εκπεμπόμενη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία είναι τόση που προκαλεί βλάβη στην υγεία μας, οφείλουν να πετάξουν τα <<κινητά>> τους και να αγωνιστούν να πείσουν τους γύρω τους να πράξουν ομοίως. Και όχι να διαμαρτύρονται για να μη τοποθετηθεί μια κεραία στη γειτονιά τους, αλλά να μεταφερθεί στη πάρα κάτω γειτονιά.
Άλλοι πάλι διαμαρτύρονται για τις ανεμογεννήτριες με το σκεπτικό ότι αλλοιώνουν το περιβάλλον. Αν όμως κάτι, πέραν κάθε αμφισβήτησης, πληγώνει την αισθητική των οικισμών, ιδιαίτερα των παραδοσιακών, είναι οι στύλοι του δικτύου διανομής της ΔΕΗ και τα εκπορευόμενα από αυτούς προς κάθε κατεύθυνση καλώδια. Γι΄ αυτούς λοιπόν πρέπει πρώτα να διαμαρτύρονται και να ζητούν την κατασκευή υπόγειου δικτύου. Γνωρίζουν όμως, ότι το κόστος δεν το επιτρέπει προς το παρόν τουλάχιστον. Και αν διαμαρτυρηθούν κάπως πάρα πάνω, κινδυνεύουν να βρεθούν σε απόλυτα παραδοσιακούς οικισμούς, της εποχής δηλαδή του λύχνου και του << φαναριού>> στη θέση του ψυγείου. Προτιμούν λοιπόν να διαμαρτύρονται για τις ανεμογεννήτριες, για τις οποίες βρίσκουν και εύκολα συνοδοιπόρους. Αδιαφορούν για την Μεγαλόπολη και την Πτολεμαϊδα στις οποίες, κυρίως, βρίσκονται οι θερμοηλεκτρικοί σταθμοί παραγωγής της ΔΕΗ.Ας <<κόψουν το λαιμό τους>>. Όμως η ενέργεια από ορυκτά καύσιμα προκαλεί την εκπομπή ρύπων του θερμοκηπίου, που δεν περιορίζονται σε μια περιορισμένη περιοχή, αλλά σταδιακά απλώνονται σε όλη τη χώρα, σε ολόκληρο τον κόσμο. Η κλιματική αλλαγή έχει γίνει ήδη αισθητή σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη μας.
Παλαιότερα οι κάτοικοι της Νισύρου ματαίωσαν την αξιοποίηση, από τη ΔΕΗ, της γεωθερμίας που διαθέτει το νησί τους , μια φτηνή και καθαρή πηγή ενέργειας, που θα έφερνε και κάποιο οικονομικό όφελος στο νησί τους. Και οι Κρητικοί αντιδρούσαν , επί μια δεκαετία τουλάχιστον, στη κατασκευή εργοστασίου παραγωγής ενέργειας από τη ΔΕΗ, και παράλληλα διαμαρτύρονταν για τις αναγκαστικές διακοπές ρεύματος, που και τους ίδιους ταλαιπωρούσαν και την Κρήτη ως σημαντικό τουριστικό προορισμό δυσφημούσαν
. Οφείλουμε λοιπόν να συμβάλουμε όλοι μας στην ανάπτυξη στο έπακρο των ήπιων και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (νερό, ήλιος, άνεμος) και να περιορίσουμε στο ελάχιστο την παραγωγή ενέργειας από ορυκτά καύσιμα (λιγνίτης, πετρέλαιο κλπ) και να μην αντιδρούμε δογματικά.
Παράλληλα πρέπει, να προσπαθούμε για την εξοικονόμηση ενέργειας, εφαρμόζοντας απλά πράγματα τα οποία και το περιβάλλον προστατεύουν και οικονομικό όφελος προσφέρουν. Ένα μέσο νοικοκυριό καταναλώνει για φωτισμό το 17% περίπου της συνολικής οικιακής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και ευθύνεται για την έκλυση μέχρι 600 κιλών αερίων του θερμοκηπίου το χρόνο .Είναι απλό να μην αφήνουμε αναμμένα φώτα που δεν χρειάζονται, και να τοποθετήσουμε λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης. Κοστίζουν κάπως περισσότερο, αλλά καταναλώνουν πέντε φορές λιγότερο και η διάρκεια ζωής τους είναι δέκα φορές μεγαλύτερη. Ο θερμοσίφωνας καταναλώνει το 10-15% της ολικής οικιακής κατανάλωσης .Αν ρυθμίσουμε το θερμοστάτη στους 40-50 βαθμούς και τον αφήνουμε ανοικτό μόνο όσο χρειάζεται να ζεσταθεί το νερό, και κέρδος θα έχουμε, και το περιβάλλον θα ωφελήσουμε, αφού θα μειώσουμε τα αέρια του θερμοκηπίου κατά 500 κιλά περίπου το χρόνο. Αν οι συνθήκες το επιτρέπουν ας τοποθετήσουμε ηλιακό θερμοσίφωνα. Χρησιμοποιώντας στο πλυντήριο απορρυπαντικό που καθαρίζει σε χαμηλή θερμοκρασία και ρυθμίζοντας το διακόπτη στους 30 βαθμούς γίνεται εξοικονόμηση ενέργειας έως 4 0% . Κατά το πλύσιμο με ζεστό νερό εκλύονται πέντε φορές περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου από ότι με κρύο. Η παραγωγή μόλις 100 γραμμαρίων απορρυπαντικού προκαλεί έκλυση ενός κιλού αερίων του θερμοκηπίου. Ας μη το σπαταλάμε. Οι ανεμιστήρες οροφής μας εξυπηρετούν το ίδιο καλά με τα κλιματιστικά. Οι συσκευές (τηλεόραση,DVD,στερεοφωνικό κλπ) που δεν κλείνονται από το διακόπτη αλλά από το τηλεχειριστήριο, συνεχίζουν να καταναλώνουν το 40% της ενέργειας, που καταναλώνουν όταν λειτουργούν. Τα μαγειρικά σκεύη που δεν εφαρμόζουν στις εστίες της κουζίνας, καταναλώνουν 20-30% περισσότερη θερμότητα. Αν έχουμε τη κατσαρόλα σκεπασμένη και το διακόπτη σε χαμηλή θερμοκρασία , καταναλώνουμε 30-60% λιγότερη ενέργεια. Μπορούμε να ελαττώσουμε τα αέρια του θερμοκηπίου μέχρι 500 κιλά το χρόνο, αν το χειμώνα που χρησιμοποιούμε θέρμανση, δεν αφήνουμε τον αέρα να διαφεύγει από πόρτες, παράθυρα, χαραμάδες κλπ. Τα ψυγεία ευθύνονται για το 14% της οικιακής κατανάλωσης. Ας φροντίζουμε να εφαρμόζουν κανονικά τα λάστιχα της πόρτας και ας μη την κρατάμε άσκοπα ανοικτή. Αν ο φορτιστής μιας συσκευής (τηλεφώνου ,φορητού υπολογιστή, υπολογιστή τσέπης,mp3 κλπ) παραμείνει στη πρίζα και μετά τη φόρτιση της συσκευής, συνεχίζει να καταναλώνει ρεύμα. Όταν αλλάζουμε μια ηλεκτρική συσκευή ας φροντίζουμε η καινούργια να είναι υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Όμως μια μεγάλη υψηλής ενεργειακής απόδοσης συσκευή, ίσως καταναλώνει περισσότερη ενέργεια από μια μικρή χαμηλότερης ενεργειακής απόδοσης. Ας αγοράζουμε αυτή που μας εξυπηρετεί, όχι μεγαλύτερη.
Τα Ι.Χ. αυτοκίνητα ευθύνονται για το 20% των συνολικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στο πλανήτη. Ας ελαττώσουμε τις μετακινήσεις μας με Ι.Χ. χρησιμοποιώντας τις δημόσιες συγκοινωνίες. Όταν 2,3,5 άτομα πηγαίνουν προς την ίδια κατεύθυνση, ας χρησιμοποιούν ένα αυτοκίνητο και όχι περισσότερα. Δεν χρειάζεται να χρησιμοποιούμε το αυτοκίνητο μας για να πάμε για εφημερίδα στο περίπτερο ή στο καφενείο της γειτονιάς μας. Εξ άλλου είναι απαραίτητο να κάνουμε καθημερινά 10.000 βήματα. Όταν καταναλώνουμε ένα λίτρο βενζίνη, εκπέμπουμε 200 γραμμάρια αερίων του θερμοκηπίου. Ας προτιμάμε τα μικρά αυτοκίνητα. Ένα μεσαίου μεγέθους αυτοκίνητο στη διάρκεια της ζωής του εκπέμπει 70 τόνους CO2 Ένα μεσαίου μεγέθους SUV 100 τόνους. Ένα μέσο SUV που κινείται συνεχώς επί ένα χρόνο, καταναλώνει ενέργεια, όση μια έγχρωμη τηλεόραση επί 28 χρόνια ή ένα ψυγείο με ανοιχτή τη πόρτα επί 6 χρόνια.
Για να αντισταθμίσουμε τους ρύπους που θα φορτώσει στην ατμόσφαιρα κατά τη διάρκεια της ζωής του ένα μεσαίο αυτοκίνητο, θα πρέπει να φυτέψουμε πάνω από 300 δέντρα.( Στο δικτυακό τόπο www.americanforests.org μπορούμε να δούμε πόσα ακριβώς δέντρα πρέπει να φυτέψουμε για κάθε τύπο αυτοκινήτου). Και εδώ καταλαβαίνουμε την αξία των δέντρων για μια ποιοτική ζωή.
Τα νούμερα δανείστηκα από το βιβλίο << Ζωή στο Πράσινο>> της National Geographic.