Κυριακή 11 Μαρτίου 2012

Μ Ο Υ Σ Ι Κ Ο Ι Τ Ο Υ Δ Ρ Ο Μ Ο Υ


Παλαιότερα συναντούσαμε στους δρόμους της Αθήνας μερικούς τυφλούς, που έπαιζαν το ακορντεόν τους. Τα τελευταία χρόνια όμως οι τυφλοί έχουν αποσυρθεί, αλλά οι μουσικοί του δρόμου έχουν πολαπλασιασθεί. Καθένας ξεχωριστά ή ζυγιές ή και ολόκληρα συγκροτήματα, έχουν δώσει ένα ιδιαίτερο χρώμα στην πρωτεύουσα. Μερικοί είναι αληθινοί βιρτουόζοι και με μουσικές σπουδές. Πολοί, οι περισσότεροι, είναι αλλοδαποί. Το ρεπερτόριο τους είναι από φολκλόρ μέχρι κλασική μουσική. Παίζουν πλήθος μουσικών οργάνων: ακορντεόν, αυλός του Πανός, βιολί, κόντρα μπάσο, κλαρίνο, κιθάρα,ηλεκτρική κιθάρα, λατέρνα, λαούτο,λύρα, μπουζούκι, μπαγλαμαδάκι, νέι, νταούλι, ντέφι, πλαγίαυλος (φλάουτο), σαντούρι, σαξόφωνο, ταραμπούκα, τύμπανα, φλογέρα, φυσαρμόνικα είναι τα όργανα που εγώ έχω εντοπίσει.
Η μουσική είναι ένα από τα μέσα για την αλληλογνωριμία των λαών.



"...Πήρε ύφος και μου απάγγειλε κατι αλαμπουρνέζικα, που, όπως με βεβαίωσε ήταν Ομηρος από το πρωτότυπο. Κατόπι κάμανε μια μεγάλη χορωδία και μας τραγούδησαν λαϊκά τραγούδια. Κάμποσοι τα κομπανιάριζαν με κάτι μακριές μπαλαλάικες που τις σήκωναν στη ράχη σταυρωτά με τα ντουφέκια τους. Δεν κατάλαβα τα λόγια των τραγουδιών, μα σίγουρα θα μιλούσανε για ένα δάσος χιονισμένο, για ένα χωριό χιονισμένο, που οι μπουχαρίδες (καπνοδόχοι)  των καλυβιών του θυμιάζουνε γαλάζιο καπνό μεσα στον παγωμένο αγέρα.
Ξανθιές γυναίκες με χοντρές πλεξούδες κάθονται πίσω από τα κλειστά τους τζάμια, με το λευκό κούτελο ακουμπισμένο  στο γιαλί. Σκουπίζουν αργά με το δάχτυλο  τ' αχνισμένο τζάμι και βλέπουνε στα χαμένα, μακριά, μακριά, το ρούσικο κάμπο που δεν τελειώνει παρά στα ουρανοθέμελα. Μέσα στην απέραντη πλατωσιά, ένα μονοπάτι χαραγμένο στο χιόνι από τα έλκηθρα. Ένα μονοπάτι που πήρε τα παλικάρια του χωριού και τα πήγε μακριά, μακριά, πέρα από τα σταχτιά ουρανοθέμελα. Ίσως και πέρα από τη ζωή.
Οι μορφές των τραγουδιστάδων ήταν σοβαρές, τα παιδιάτικα τους τα σλαβικά μάτια βούρκωναν. Σαν τέλειωσαν το τραγούδι μείναμε πολλήν ώρα ακίνητοι μαζί τους, ταξιδέυοντας πάντα στα φτερά της μουσικής, που ενώνει τις καρδιές, γιατ' είναι η γλώσσα τους πανανθρώπινη.               Σαν κάμαμε τις τετράδες για να φύγουμε, οι Ρούσοι βάλανε παπαρούνες μέσα στις μπούκες των ντουφεκιών μας. Ήτανε σαν μια παράξενη λιτανεία με ατσαλένιες λαμπάδες, που στην κορυφή τους άναβε η πιο χαρούμενη φλόγα. ..."           Στρατής Μυριβήλης  ( απόσπασμα απο το έργο του " Η ζωή εν τάφω")
 Σε φλογέρες γλυκοστέναζαν/ κρυφούς πόνου λαλητάδες/ ήχοι σκίζονταν και δέρνονταν,/ ήχοι πλήγωναν από / ντέλφια, βούκινα ζουρνάδες.   Κωστής Παλαμάς



Και τα δάκρυα σου πέφτοντας / σα ρυθμοί βουβολάλητοι/ στην αθώρητη άρπα μας/ τον ύμνο αρμενίζανε σιγαλεμένα. Σωτήρης Σκίπης


Γρικά τον ήχο ο Πάρνασός και το λαό αγναντεύει,/ τραγούδι αρχίνησε κι αυτός γιατί τραγούδι είν' όλος/ ασώπαστο, ριζόκορφα σαν τη Φλογέρα εμένα.   Κωστής Παλαμάς


 Γιαννιώτικα, σμηρνιώτικα , πολίτικα,/ μακρόσυρτα τραγούδια ανατολίτικα, λυπητερά, πώς η ψυχή μου σέρνεται μαζί σας.         Κωστής Παλαμάς

                                                                                                                       

Και το βιολί μου φάνταζε παρατημένο χάμου σαν άρρωστη ψυχή.   Κωστής Παλαμάς.


Την προσωπίδα του σοφού/ να μη φορέσεις παλικάρι./ χτύπα τα τέλια του βιολιού/ με τη μαγεύτρα σου τη χάρη.        Σωτήρης Σκίπης.

 Ήχοι καμπάνας δε σημάνανε/κι οργάνου μήτε μουσική/ δεν είναι μέρα που προσεύχονται / δεν είναι Κυριακή.    Σωτήρης Σκίπης




 Φόρμιγγες άρπες και κιθάρες/ κρόταλα, κύμβαλα και σείστρα,/ στα δάχτυλα τους τα γυμνά/ κρατούν -τα δρυμικά δέντρα.   Σωτήρης Σκίπης


... πλην φως μου! δεν θα σκάσωμεν,/ την λύραν μας ας πιάσωμεν./  ταγγ ταλιριρί λαριριρά/ τραγγ/ τιρλιριρί τιρλιριρά.  Ανδρέας  Κάλβος.



 Ραψωδοί, βάρδοι, τροβαδούροι/ στο δρόμο στήνουν την ορχήστρα/ με άρπες και φόρμιγγες και λύρες,/κρόταλα, κύμβαλα και σείστρα.   Σωτήρης Σκίπης

... νάχω φλογέρα να λαλώ ν' αντολαλούν οι κάμποι.         Κώστας Κρυστάλλης.


Αρχαίους πολέμους του δρυμώνα/ κρούει η μυριοργανούσα ορχήστρα/κι όλο αρμονίζονται οι κιθάρες/ κι όλο κροτούν, κροτούν τα σείστρα.   Σωτήρης Σκίπης



Ήκουον μόνον οι κύκλοι/ των ουρανών την σύμφωνον/ θεόπνευστον ωδήν και τον αέρα ακίνητον είχεν η γαλήνη.   Ανδρέας  Κάλβος.



 Θροούν, ταράζονται τα δέντρα/του τετρακρύου του χειμώνα .../άρπες, κιθάρες των βοριάδων/των τροβαδούρων του χειμώνα.   Σωτήρης Σκίπης.


              Καιρός όσον είναι,/ τραγούδα και πίνε./ Γλυστρά ο καιρός και συ γλυστράς μαζί.
              Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής.


... τα μαντολίνα/ θέλουν οι τραγουδιστάδες./ Τα λαγούτα, τις κιθάρες,/ τα βιολιά τους ταμπουράδες./Να βαρούνε τους τις κόρδες/ και το μέλι του σκοπού/ στάλα-στάλα να κυλάει/ μέσα στην ψυχή να πάει.  Σωτ΄ληρης Σκίπης.


Γειά σου καημένε Μπαταριά, της δοξαριάς τεχνίτη/ κι αφέντη του βιολιού.   Κωστής Παλαμάς

Τραβά μπροστά τη στράτα σου/ τυφλή, κακή μου μοίρα,/ αθέλητα σ' ακολουθώ με ραγισμένη λύρα. Σωτήρης Σκίπης.


  •  Και κολλητό στο στόμα του το νέι πότε λαγγεύει και πότε πικροκλαίει. Μιχ. Αργυρόπουλος

                                                          
                                                                                                 
Βοσκοπούλα για να σύρω το χορό,/ του βοσκού μου φτάνει  εμένα η γκάιδα.  Κωστής Παλαμάς.

Ήλθετε ω μούσαι, ακούω/ και χαίρουσα πετάει/ πετά η ψυχή μου, ακούω/ των λυρών τα προοίμια, ακούω τους ύμνους.  Ανδρέας  Κάλβος

 Μια τέτια μέθη αθανασίας δεν τη χωρά η καρδιά μου,/ παιδί του αγέρα με τη φυσαρνόνικα.     Νικηφόρος Βρεττάκος

 Όλη τη μουσική μες στην αγάπη βάλε,/και των παιδιών την αθωότητα όλη... Κ ωστής Παλαμάς




 Τας χορδάς ας αλλάξωμεν,/ ω χρυσόν δώρον , χάρμαΛητογενέως μέγα: τας χσορδάς ας αλλάξωμεν  ιόνιος λύρα.    Ανδρέας Κάλβος.


Σοβαρόν, υψηλόν/ δόσε τόνον ω Λύρα,/ λάβε αστραπήν και ήθος, λάβε νοός,υμνούμεν ένδοξον έργον.  Ανδρέας  Κάλβος.

Σεις τα αιθέρια νεύρα/της φόρμιγγος κροτείτε,/ και τα  θηρία και τ' άλση/ χάνονται από το πρόσωπο της γης πλατείας.  Ανδρέας  Κάλβος.


Χύνει οργανέτο γνώριμα τραγούδια/ μέσα στην ωραία κι ησυχη βραδιά. Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής.

Ούτω υπό τους δακτύλους σας/ η ελικώνιος λύρα/ τρέμει, και τ' άνθη αμάραντα/ της αρετής γεμίζουσι πάσαν καρδίαν.   Ανδρέας Κάλβος.
Μα το τραγούδι, όσο γλυκό,/ όσο χαρούμενο κι αν βγαίνει/ έχει ένα μάγιο μυστικό:/ η γλύκα του να σε πικραίνει.   Αργύρης Εφταλιώτης                 



Κι αμέσως με το βιολιτζή και με το λαουτιέρη,/ και μ' έναν πιφιρτζή/ για το βιλούχι κίναγαν τον Κώστα Καλιαντέρη που σίγουρα τον έβρισκαν εκεί.   Μιλτιάδης Μαλακάσης.
Με το βιολί σου ξύπνησες τη λεβεντιά του κόσμου/ κ' η  ρωμιοσύνη, μια φωτιά μες στο βιολί σου ζει.    Κωστής Παλαμάς.

Και σα σβηστείς θ' αρπάξει μες στα τσιγκελωτά/ νύχια του το βιολί σου αητός και θα το πάει ν' αράξει/ στα Μέτσοβα στις Λιάκουρες, κι ακόμα πιο ψηλά.   Κωστής Παλαμάς.

Παψ' το τραγούδι σου σπάει τις λύρες/ πες ... παραμύθια.     Μιχ. Αργυρόπουλος

 Τώρα ναι τώρα αστράψατε,/ ω Μούσαι, τώρα αρπάξατε/ την πτερωτήν βροντήν,/ κατά σκοπόν βαρέσατε μ' εύστοχον χείρα. Ανδρέας  Κάλβος
 Σ' αυτήν διαβάτες, πιστικοί, πιστικοί, γυρνούσαν νύχτα-μέρα/ και γρίκαες νύχτα-μερα εκεί τραγούδι και φλογέρα. Κώστας Κρυστάλλης




Μα στο τραπέζι ως κάθονταν κι άνοιγεν η φωνή σου/μεγάλε Μπαταριά!/ στο τρίτο κρασοπότηρο, πουλιά του παραδείσου ξυπνούσανε κι αήδόνια στα κλαριά.  Μιλτιαδης Μαλακάσης

Καθώς η νύχτα εθάμπιζε και της αυγής η χάρη/ σπίθιζε αντικρι. Να/ ξάμωνε ο Μπαταριάς με μιάς και πέταε το δοξάρι με το στερνό του βόγγο στα νερά.  Μιλτιάδης Μαλακάσης
   
 Και μούλες χαλκοκούδουνες κι άτια που χλιμιντρίζανε/λαγούτα, σμπάρα και βιολιά που αχούσαν οι ραχούλες. Ν Πετμεζας Λαύρας
 Και μια κιθάρα αγέρινα τραγούκια απολαγγεύει/ ξυπνώντας αναφιλητα χαρμόσυνα στα φράξια. Πέτρος Βλαστός









Δεν υπάρχουν σχόλια: