ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΝΗ 3ον

                                                                         

                                   Μάνη


 Η μεσιανή χερσόνησος από τις τρείς που απολήγει η Πελοπόννησος, η Λακωνία, η Μάνη, όπως την ξέρουμε, αποτελεί την περιφέρεια του Πρωτοδικείου Γυθείου.

Ας μη βρεθεί  στόμα να πει κακό γι' αυτή την περιοχή της Ελλάδος, που,με τόση δικαιολογημένη υπερηφάνεια οι κάτοικοι της καμαρώνουν, πως δεν την επάτησε Τούρκος.Γιατί πίσω από μια εξωτερική τραχύτητα, πολλές φορές και σκληρότητα, έχουν μέσα τους σε υψηλό βαθμό ανεπτυγμένες σπάνιες και ανώτερες αρετές, όπως πρώτη και καλύτερη η μέχρι πρόθυμης αυτοθυσίας φιλοπατρία. Σε ευκαιρίες τελετών ή μνημοσύνων που έβλεπα στις αναθηματικές στήλες, τα Ηρώα, όλων των χωριών νάναι σκαλισμένα ολόκληρα κατεβατά ονομάτων πεσόντων για την πατρίδα, σ' όλους τους πολέμους, έως που αυτές οι στήλες γεμάτες από πάνω μέχρι κάτω να μη χωρούν άλλα ονόματα πεσόντων,βούρκωναν τα μάτια μου, όταν λογάριαζα τις αμέτρητες ροές αίματος, που πρόσφεραν τα νιάτα της Μάνης για την πατρίδα.  ...



                                                                        ΜΑΡΜΑΡΙ

                                                ΚΟΚΚΙΝΟΓΕΙΑ (Κιστέρνες) - ΑΚΡΟΤΑΙΝΑΡΟ

                                                                                                            Ο φάρος στο ακροταίναρο

                                                 Ψηφιδωτό στο μονοπάτι προς τον φάρο

                                     
                                                      Ξυλόφουρνος στις Κιστέρνες


                                                                      ΠΑΛΛΙΡΟΣ

Γλυπτά στο εξωτερικό του Μουσείου Μιχάλη Κάσση

... Τον ιπποτικό σεβασμό που έχουν οι Μανιάτες για τη γυναίκα, πουθενά σα κανένα μέρος της γης δεν θα τον συναντήσετε. Μια εκδήλωση του σεβασμού αυτού είναι που και ποτέ δεν διαλέγουν γυναίκα ως θύμα βεντέτας.Δυστυχώς στο διάστημα του κατοχικού εμφυλίου πολέμου έγινε μερικές φορές παράβαση του ιερού αυτού άγραφου μανιάτικου νόμου και από τις δύο πλευρές και σκότωσαν γυναίκα.  ...



                                                                 ΠΟΡΤΟ - ΚΑΓΙΟ

                                                                    ΑΧΙΛΛΕΙΟΝ

... Δύο σοβαρές εγκληματικές πράξεις, η κλοπή και η παιδεραστία,είναι τελείως άγνωστες στη Μάνη. Κόσμος φτωχός, ακόμη και πεινασμέμος, υπομένουν με υπερηφάνεια και αξιοπρέπεια τη φτώχια και τη στέρηση.Μπορεί να έχει να φάει μονάχα λίγα φραγκόσυκα, αλλά δεν καταδέχεται ούτε να γυρέψει, ούτε να κλέψει.  ...



                                                               
                                                                         ΛΑΓΙΑ 
      

...Θυμάμαι που η Ούνρα έστελνε με τα καράβια μπόλικα τρόφιμα για διανομή στους κατοίκους. Η μακριά προκυμαία του Γυθείου ήταν γεμάτη από χαρτόκουτες με τρόφιμα που ξεφόρτωναν τα καράβια  και  εκεί έμεναν, ώσπου να προωθηθούν, και δύο και τρείς ημέρες και νύχτες αφρούρητες. Καμιά δεν έλειψε. Και όχι μονάχα αυτό, αλλά πολλές χαρτοκούτες από  κτυπήματα και ραγίσματα κατά την εκφόρτωση, είχαν μισανοίξει και φαινόταν το ελκυστικό περιεχόμενο τους, ελκυστικότερο για ανθρώπους που το έντερο τους, αδειανό και χορταριασμένο από την πείνα της Κατοχής, δεν είχε ακόμα γεμίσει. Φαίνονταν σοκολάτες, τυριά, κορν-μπιφ, καραμέλες, μπέικον, κάθε λογής κονσέρβες ψαριών κ.λ.π. Δεν βρέθηκε ούτε ένα παιδάκι να μπει στον πειρασμό να σκύψει να πάρει από καμιά μισάνοιχτη κούτα, ούτε μια σοκολάτα ή καραμέλα. ...



                                                                       ΠΥΡΓΑΡΟΣ
                        

                                                                ΔΗΜΑΡΙΣΤΙΚΑ

...Για να τονωθεί καλύτερα ο κανόνας, σ' όλο το διάστημα που υπηρέτησα στο Γύθειο,εσημειώθηκε μία και μοναδική εξαίρεση. Πιάστηκε επί τέλους ένας για κλοπή. Και μου τον έστειλε η Αστυνομία συνοδεία με τη δικογραφία. Από κοντά ήρθε στην Εισαγγελία για να τον συνδράμει κι ένας αδερφός του κατηγορουμένου. Μπήκε στο γραφείο μου κατακόκκινος σαν παπαρούνα, ιδρωμένος από τη ντροπή του για την πράξη του αδερφού του. Ύστερα από λίγη ώρα σιωπής, σε μια στιγμή ξέσπασε λέγοντας μου. "Δεν μπορούσε να σκότωνε καλύτερα δέκα ανθρώπους, παρά να κλέψει;" Η κλοπή κατά την αντίληψη του ανθρώπου εκείνου. ήταν πράξη βαρύτερη από τη διάπραξη δέκα φόνων!!!  ...


,


                                                                         ΚΟΚΚΑΛΑ

                                                                       ΣΟΛΟΤΕΡΙ

                                                                      ΦΛΟΜΟΧΩΡΙ

...Και αυτό το άγριο το σκληρό και πρωτόγνωρο έθιμο της Μανιάτικης βεντέτας, του γδικιωμού, όπως τη λένε εκεί, που ευτυχώς σιγά και ολοένα πάει να εκλείψει, κι αυτό, αν με ρωτάτε, έχει τη ρίζα του και ξεπηδάει μέσα από το ωραιότερο ανθρώπινο συναίσθημα. Την αγάπη προς το δικό του συγγενή, που τον σκότωσαν. Είναι αφάνταστα δυνατότερος ο  συγγενικός δεσμός της αγάπης, το ψυχικό δέσιμο μεταξύ των μελών Μανιάτικης οικογένειας, απ' ό,τι είναι σε οποιοδήποτε άλλο μέρος της Ελλάδας. Απόδειξη και τα περίφημα εκείνα σπαραχτικά και συγλονιστικά μανιάτικα μοιρολόγια. Γι' αυτό μέσα από την τρικυμία του μεγάλου πόνου που ξεσηκώνεται στη ψυχή του Μανιάτη, όταν σκοτώσουν δικό του, ξεπηδάει η δίψα και η απόφαση του "γδικιωμού". Βέβαια το "γδικιωμό"τον καθιστούσε αντιπαθέστερο και φρικτότερο το γεγονός, που πολλές φορές δεν στρεφόταν εναντίον του ίδιου του φονιά, αλλά δυστυχώς εναντίον του καλύτερου της οικογένειας του πρώτου φονιά, προσώπου τέλεια αθώου από το φόνο εκείνο. Ας μη νομίσει κανείς, προς Θεού, πως δικαιολογώ τη βεντέτα. Απλώς μια εξήγηση της δίνω με αυτά που έγραψα ως προς τη ρίζα της.  ...



                                                                      ΛΟΥΚΑΔΙΚΑ

                                                                       ΧΕΙΜΑΡΑ

                                                               
                                                                    ΠΥΡΡΙΧΟΣ

                                                                 

...Επόμενο ήταν λοιπόν, σ' ένα λαό με τέτοιες αντιλήψεις, πως ήταν προτιμότερο να σκοτώσει κανείς δεκα ανθρώπους παρά να κλέψει, και με τέτοια ευκολία απόφασης για την αφαίρεση ζωής και εν γένει με τέτοια έθιμα, επόμενο λέγω, ήταν να χυθεί αφθονότατο και από τις δύο πλευρές και πολλές-πολλές φορές αθωότατο αίμα, σε εκείνο το φοβερό εμφύλιο πόλεμο που υποκίνησαν οι Γερμανοί και οι Έλληνες συνεργάτες τους μεταξύ των Ελλήνων, με σύνθημα δήθεν την προστασία μας αναντίον του κομμουνιστικού κινδύνου, στην πραγματικότητα για την προστασία των ίδιων των Γερμανών από τις επιθέσεις των ανταρτών εναντίον τους.       
         
  Εδώ πρέπει να ξεχωρίσουμε απ' όσους πήγαν στα τάγματα ασφαλείας, ποιοί παρακινήθηκαν από έλλειψη πατριωτισμού και από ελεύθερη εσωτερική παρόρμηση και ποιοί, χωρίς να έχει χαθεί από μέσα τους το πατριωτικό αίσθημα, σπρωχτήκανε άθελα τους και για τη διάσωση τους προς τα τάγματα και τους Γερμανούς, από το ίδιο το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, ερεθισσμένο και από άστοχες και αψυχολόγητες πιεστικές ενέργειες, απειλές ή και σκληρά μέτρα των αριστερών εις βάρος τους.                           

  Έχοντας υπ' όψη και τον παραπάνω χαρακτήρα και τον πατριωτισμό του Μανιάτη, αλλά και όσους εγώ γνώρισα,δεν πιστεύω πως ακολούθησε κανείς τους τα τάγματα ασφαλείας από πρόδοτική διάθεση για την πατρίδα του, ούτε προπάντων από καμιά ιδιοτέλεια. Το πασίγνωστο συντηρητικό τους πνεύμα, το αίσθημα ανταπόδοσης για όσα έπαθαν και αυτοί από αριστερούς, καθώς και ο φόβος από τους αριστερούς, τους έρριξαν τους περισσότερους σα τάγματα.   ...


                                                                                                     Παυλος Δελαπόρτας                                                                                                Επίτιμος Εισαγγελέας Εφετών


(Από το βιβλίο του "Το Σημειωματάριο ενός πιλάτου")